17 Temmuz 2008 Perşembe

hindi



Hindi Amerika'nin keşfi ile dünyaya yayılmış olmasına rağmen Türkçe'deki Hindi kelimesinin Columb'un Amerika'yı Batı Hint Adaları sanması ile bir ilgisi yoktur. Çünkü yine hindiye benzeyen ve Afrika kıtasına ait olan bir kuş olan Gine tavuğu Türkler tarafından eskiden beri bilinmekteydi ve çeşitli kaynaklara göre Hint tavuğu olarak da bilinen bu kuşa halk arasında Hint illerinden gelen kuş manasında Hindi kuş da denilmekte idi. Keşiften sonra ise halk gine tavuğuna benzerliği yüzünden hindiyi de aynı isimle çağırmaya başladı.


İngilizce'de ise Turkey olarak anılan hindiye bu ismin verilmesi de buna benzer bir şekilde olmuştur. Keşfin yapıldığı yıllarda Akdeniz ticareti leventlerin elinde idi. Dolayısıyla yeni kıtadan gelen hindiler de İngiliz halkına leventler tarafından ulaştırılıyordu. Hatta bu sebepten leventler İngilizce'de "Turkey merchants" (Hindi tüccarları) olarakta anılırdı. Türkler tarafından getirilen bu yeni kuşun adına da halk Turkey bird (Türk kuşu) veya Turkey cock (Türk horozu) ismini vermekte gecikmemiştir. Aslında keşiften önce de yine Osmanlı denizciler tarafından İngiltere'ye getirilen Gine tavuğu da bir süre Turkey bird olarak anıldıysa da daha sonra Linnaeus tarafından başlatılan bu karmaşa çözülmüştür.


Fransızca da ise Coloumb'un Amerikayı Batı Hint Adaları sanmasına binaen Hintten gelen manasında cocq de l'Inde (hint horozu) ve sonraları kısaca dinde denilmiştir.


Hollandaca da ise kalkoen denilen hindiye bu isim aslında o zamanlar hollandalı denizciler aktif olarak ticaret yaptıkları bir liman olan Hindistanın 'Kalikut'limanına istinaden bu isim verilmiştir. Çünkü Hollandalılar da bu kuşun Hindistandan geldiğini sanmışlardır ve halk o zaman Hollandaya pek çok malın getirildiği bu liman şehrinden geldiğini düşünüp bu ismi vermiştir. Önceleri Kalikutse Haan (Kalikut horozu) olarak halk ağzında kalkoen şekline dönüşmüştür. Hollandacadan bu kelime kuzeydeki Finlandiya, Norveç, Isveç ve Danimarka gibi ülkelerin dillerine geçmiştir. Almancada da önceleri Kalkuhn, sonraları Turkische Hahn (Türk horozu) şimdilerde ise Truthahn diye bilinmektedir.

Mısırlılarda Türkiye'den geldiğini düşünüp dikrum demişlerdir.

Herkes hindinin Hindistandan geldiğini düşünedursun, Hindistanlılarda Portekizliler aracılığı ile hindi oraya ulaştığında bu kuşun o zaman İspanyolların kontrolünde olan Peru'dan geldiğini düşünmüşler ve Peru bird (Peru kuşu) demişlerdir. Oysa o zamanlarda Peru'da hindi bulunmamaktaydı. Portekizce'de de Peru ismiyle bilinmektedir.

Hiç yorum yok: